بزرگنمايي:

عصر قم - به فرض انسان اگر با نظام مشکل دارد اما باید رأی بدهد چون رأی دادن، عزت به خودش است.
مشروح گفت و گوی خبرنگار جماران با آیت الله سید رحیم توکل نماینده استان مازندران در مجلس خبرگان رهبری در پی می آید:
تحلیل حضرتعالی از میزان مشارکت و استقبال مردم در انتخابات ریاست جمهوری چیست؟
مشارکت مردم در انتخابات خوب بود، اما ایده‌آل نبود. رأی دادن در انتخابات رأی دادن به عزت خودمان است. هر چه تعداد آراء بالا برود ما در دین و دنیا عزیزتر می‌شویم و هر چه عزیزتر شویم دشمنان ما ذلیل‌تر و ضعیف‌تر می‌شوند. به فرض انسان اگر با نظام مشکل دارد اما باید رأی بدهد چون رأی دادن، عزت به خودش است. شخص اگر با کسی مخالف است، با عزت خود که مخالف نیست. ایرانی‌ها باید رأی بدهند، حال به چه کسی رأی دهند، مسئله بعدی است. باید به کسی رأی دهیم که اگر فردای قیامت پرسیدند که چرا به او رأی دادی؟ جوابی بدهیم که خداوند به جواب ما امضای تأیید بزند.
اصل رأی دادن واجب است؛ از نماز واجب‌تر است. چون بحث من نیست بلکه بحث خانواده من، بحث محله من، بحث شهر من و بحث عزت اسلام و انقلاب است؛ عزتی که برای هشتاد میلیون الان و برای نسل‌های آینده است. لذا همه باید به میدان بیایند و به فردی رأی دهند که در مسیر اهداف خون شهدا باشد.
قریب به 60 درصد واجدین شرایط یعنی چهل میلیون نفر در انتخابات شرکت نکردند. راهکار شما برای اینکه این‌ها هم در انتخابات شرکت کنند چیست؟
مسأله خیلی واضح است اگر با کسی حرف داری، با خودت که حرف نداری، با شأن خودت که حرف نداری، با عزت خودت که حرف نداری. شرکت در انتخابات عزت، شرافت و اقتدار ما، و ذلت دشمن است؛ حقیر کردن اهداف دشمن است و ذلیل کردن شخصیت دشمن است؛ شخص با این که حرف ندارد و لو در برخی مسائل حرف داشته باشد. این دیگر به خود هر فردی برمی‌گردد. باید مراعات کند.
چرا دشمنان این قدر سعی می‌کنند که رأی ندهید؟ چرا؟ رأی من در صندوق، چه به کار آن‌ها می‌آید؟ چرا به رأی ندادن ما اصرار می‌کنند؟ در رأی دادن‌ها چیزی وجود دارد که آن‌ها خوف دارند، و الّا اصرار و تبلیغات نمی‌کردند. آن‌ها از عزت اسلام و انقلاب و ایران می‌ترسند.
رد صلاحیت‌ شخصیت‌هایی مثل آقایان لاریجانی، جهانگیری و دیگران از سوی شورای نگهبان، چه قدر در کاهش مشارکت تأثیر داشت؟
بعضی‌ها وقتی هدف را گم کنند به حواشی می‌روند. آقای زید نامی رد صلاحیت شد، فلانی را نپذیرفتند چه ربطی به شخصیت تو دارد؟ این رأی عزت ماست، زید بیاید یا نیاید، عمرو بیاید یا نیاید. هر که رد شد مشکل داشته که ردش کردند. در انتخاب بحث فرد را مطرح کنیم؟ فرق نمی‌کند فامیل من، فامیل شما یا فامیل دیگری، مشکلی داشته است. نکته‌ای را از قبل شورای نگهبان گفته است که ما مشکل را به خود فرد می‌گوییم، اگر قانع نشد و راضی باشد در جرائد منتشر می‌کنیم تا همه مطلع شوند. آیا شخص حاضر است این کار انجام گیرد؟
هر کس حرف دارد بگوید تا دلائل رد صلاحیت من را در روزنامه‌ها منتشر کنید و مردم بدانند. آیا حاضر است این کار انجام گیرد؟
البته شورای نگهبان خیلی تمکین نمی‌کند و جواب‌ها را معمولاً علنی نمی‌کند.
البته اگر طرف مقابل بخواهد این کار را می‌کند. اگر بگوید من به رد صلاحیت راضی نیستم و حاضرم دلائل آن را در جرائد منتشر کنید، ایراد ندارد.
ترکیبی که از سوی شورای نگهبان برای رقابت اعلام شد و مناظراتی که انجام شد را چگونه دیدید؟
مناظره‌ها خوب بود و گاهی حرف‌ها صریح بیان می‌شد. طرف مقابل گاهی زیر سوال می‌رفت و جواب نداشت.
یکی از نکاتی که مردم باید توجه کنند این است که پشت این دو کاندیدا که الان مطرح هستند، چه کسانی ایستاده‌اند و چه کسانی از آن‌ها طرفداری می‌کنند؟ طرفداران آقای پزشکیان چه کسانی هستند؟ چه کسانی او را تأیید می‌کنند؟ پست سر آقای جلیلی چه کسانی هستند؟ چه کسانی وی را تأیید می‌کنند؟ از حواشیِ تأییدکنندگان، حال خود فرد هم معلوم می‌شود که چه کاره است.
عملکرد سه ساله‌ی گذشته چقدر در کاهش مشارکت مردم تأثیر داشت؟ چون مردم از فضای به وجود آمده‌ی اقتصادی، سیاسی و فرهنگی فعلی ناراحت هستند.
وقتی که پانصد هزار میلیارد از خزانه دولت بگیرند و دولت بدهکار باشد، بدهی نباید پرداخت شود؟
این که دلیل نمی‌شود. آیا واقعا دلیل می‌شود؟ اگر بنا باشد هر دولتی بیاید تقصیرها را به گردن دولت قبل بیندازیم که نمی‌شود.
نینداختیم. ما خیلی از حرف‌ها را نگفتیم.
وقتی که مرحوم رئیسی روی کار آمد از مشکلات اطلاع داشت، چرا زیر بار رفت؟
بله، به همین خاطر جهاد کرد. به همین خاطر خدا به او عزت داد، چون تمام توانش را گذاشت. چرا در شهادت ایشان، ایران و دنیا تکان خورد؟ این عزت مفت به دست آمد، یا با جمع کردن به دست آمد؟ خدا چرا او را این قدر عزیز کرده است؟ چرا همه‌ی مردم در قضیه شهادت او ناراحت شدند و اشک همه درآمد؟ این عزت را مفت به دست آورد؟ همه‌ی این‌ها قرینه است.
اما می‌بینیم در حوزه مسائل اقتصادی وضعیت مطلوب نیست.
من به یک نفر گفتم که اگر خانه‌ات خراب شود و بخواهی تعمیر کنی، چه قدر طول می‌کشد؟! گفت: سه یا چهار سال طول می‌کشد. گفتم: مملکت خراب شد، این چقدر طول می‌کشد؟
به نظر شما اینکه همه آوارها را روی دولت آقای روحانی خراب می‌کنند، آیا منصفانه و درست است؟
به حق است، حتی کم است. چون خرابی خیلی بیشتر بود. درباره اوضاع آقای روحانی چیزی نگفتند.
مگر دولت آقای روحانی چه مشکلی داشت؟
این را نمی‌شود در مصاحبه‌ی تلفن گفت. مقداری دقت کنید می‌فهمید که مشکل وی چه بود.
پیشنهاد شما به کاندیداهای محترم و مردم چیست؟
مردم مناظره‌ها را ببینند و بینی بین الله آن که وظیفه است عمل کنند و مباحث جناحی و حرف‌ها را کنار بگذارند. گفتم که ببینند طرفداران هر کاندیدایی چه کسانی هستند؟ ببینند چه کسانی آن کاندیدا را تبلیغ می‌کنند؟ همه را ببییند. رهبری خطی به ما دادند که «به کسی رأی دهید که دشمن از او در هراس است.» واقعاً دشمن از پزشکیان در هراس است یا از جلیلی در هراس است؟ بینی و بین الله دشمنان از کدام می‌ترسند که روی کار بیاید؟ مگر نتانیاهو نگفت که «اگر جلیلی سر کار بیاید ما نابود هستیم؟» از این واضح‌تر می‌خواهید؟
آقای نتانیاهو این را گفته؟
بله.
کجا گفته؟
من کلیپ آن را دارم. می‌گوید ما نابودیم.
توصیه شما به کاندیداها چیست؟ چه مسائلی را در مناظره‌ها رعایت کنند؟
کاندیداها بچه نیستند که من بخواهم به آن‌ها خط بدهم. هر کس به میدان آمد می‌داند چه کار باید انجام دهد. اگر هدف عزت اسلام، قرآن، دین و خون شهداست، باید بفهمد که چه کار باید انجام دهد. اگر من حرفی بزنم به حرف من گوش می‌کنند؟ تدین برخی به دین خودشان است.
اگر نکته پایانی دارید به عنوان حسن ختام بفرمایید.
بحث امتحان است؛ هر کس سر کار بیاید چهار یا هشت سال در قدرت می‌ماند. رأی ما به کاندیداها قدرت می‌دهد و به رأی ما این‌ها روی کار می‌آیند. اگر کار خوب انجام دهند در ثواب آن ما هم شریک هستیم. اگر کار خطا انجام دهند در گناه آن ما هم شریک هستیم. برای امروز فردایی هم هست.
به طرفداران دو طرف که یکدیگر را احیاناً تخریب می‌کنند چه توصیه‌ای دارید؟
خدا را در نظر بگیرند. گفتم برای امروز فردایی هم هست. مقامات «رئیس القوم خادمهم» است. همه مقامات فردا از بین می‌روند. چهار الی هشت سال سر کار خواهند بود اما جواب خدا خیلی سنگین است.