بزرگنمايي:

عصر قم - مهر / کتاب «روش شناسی اجتهاد در علم اخلاق اسلامی» نوشته حجت الاسلام مصطفی همدانی به تازگی توسط انتشارات حوزه های علمیه منتشر و روانه بازار نشر شده است. این کتاب به ارائه الگوی صحیح و ضابطه مند در استنباط آموزه های اخلاقی اسلامی بر پایه قرآن و حدیث می پردازد.
نویسنده این کتاب پس از تالیف و انتشار بیش از ده مقاله در حوزه روش شناسی اجتهاد در اخلاق، و سپس تالیف کتابی پژوهشی با عنوان «عرفان و اخلاق اجتهادی» که در سال 1395 توسط پژوهشگاه حوزه و دانشگاه منتشر شده است، در مرحله سوم به نگارش و انتشار کتابی درسی با عنوان «درآمدی بر روش شناسی اجتهاد در علم اخلاق اسلامی» رفت، که در سال 1402 توسط سازمان سمت منتشر شده است. در نهایت این کتاب پس از یک دهه تحقیق در این موضوع، به عنوان متنی پژوهشی و در حجمی سه برابر در 729 صفحه و هفت بخش به نگارش درآمده است.
تدوین پرسش ‏ها در این پژوهش بر اساس ابعاد و مؤلفه ‏های الگوی اجتهاد در اخلاق اسلامی صورت گرفته است. این الگو، محصول تحقیقات و تاملات نگارنده در بحث روش ‏شناسی اجتهاد و تهیه صدها فیش و یادداشت در این زمینه و نیز تطبیق آن بر روش اجتهاد در اخلاق اسلامی خصوصاً استفاده از تجربیات قبل نویسنده در تولید آثاری در این زمینه است.
این کتاب به دنبال پاسخ به ده پرسش از جمله: رویکردهای کلی روش ‏شناختی در روش اجتهاد اخلاقی، معرفت معتبر در اجتهاد اخلاقی، ابعاد مسئله اخلاقی (تحلیل موضوع و محمول)، ویژگی‏ های مجتهد اخلاق ‏پژوه، منابع اجتهاد اخلاقی، ادله اجتهاد اخلاقی، روش ‏های کاوش در آیات و روایات اخلاقی برای جمع ‏آوری ادله قرآنی و حدیثی مورد نیاز در هر بحث اخلاقی، روش‏ های داده ‏آمایی (گزینش، ترمیم و تنسیق اولیه ادله) در آیات و روایات اخلاقی جمع ‏آوری‏ شده در هر بحث اخلاقی، روش ‏های داده ‏پردازی (تحلیل دلالت‏ های ادله نقلی، عقلی، شهودی و عرفی) در آیات و روایات اخلاقی جمع ‏آوری‏ شده و آمایش ‏شده در هر بحث اخلاقی، قواعد عام در اجتهاد اخلاقی است.
این کتاب در هفت بخش ارائه شده و هریک از بخش ‏های این تحقیق به دنبال پاسخ به یک یا چند پرسش از پرسش ‏های یادشده، است.
بخش اول تحقیق به مبانی کلی اختصاص دارد و در پی پاسخ دادن به چهار پرسش فرعی این تحقیق از شماره اول تا چهارم است. بخش دوم وارد بحث منابع و ادله اجتهاد در اخلاق اسلامی می‏ شود و پرسش فرعی پنجم و ششم را پاسخ می‏ دهد. بخش سوم به فحص و ابعاد آن تحت عنوان داده ‏کاوی خواهد پرداخت و روش ‏های کاوش در آیات و روایات اخلاقی برای جمع ‏آوری ادله قرآنی و حدیثی مورد نیاز در هر بحث اخلاقی را تحلیل می‏ کند و متکفل پاسخ به پرسش فرعی هفتم تحقیق است.
بخش چهارم، آمایش آیات و روایات اخلاقی جمع ‏آوری ‏شده در هر بحث اخلاقی، یعنی حذف و اصلاح داده ‏ها مانند تعیین آیات منسوخ، روایات فاقد اعتبار یا ترمیم روایات آسیب ‏دیده به دنبال پاسخ به پرسش فرعی هشتم این پژوهش است.
بخش پنجم، داده ‏پردازی ادله نقلی (بررسی دلالت‏ های ادله نقلی) در آیات و روایات اخلاقی جمع ‏آوری ‏شده و آمایش‏ شده در هر بحث اخلاقی را تحلیل خواهد کرد و بخش نقلی از پرسش فرعی نهم را پاسخ می‏ دهد. بخش ششم، داده ‏پردازی ادله غیرنقلی (بررسی دلالت ‏های ادله عقلی و شهودی) در هر بحث اخلاقی را تحلیل خواهد کرد و بخش عقلی از پرسش فرعی نهم را پاسخ می‏ دهد.
بخش هفتم، قواعد عام در اجتهاد اخلاقی را معرفی خواهد کرد و پاسخ آخرین پرسش فرعی تحقیق یعنی پرسش دهم را ارائه خواهد داد.
این‌کتاب با 729 صفحه و قیمت 300 هزار تومان عرضه شده است.