بزرگنمايي:

عصرقم- دکتر محمد نیک پور در گفت و گو با خبرنگار ایسنا عنوان کرد: دیابت یا حاصل کاهش انسولین است که به آن دیابت نوع یک می‌گویند و یا در اثر مقاومت انسولین اتفاق می‌افتد، در واقع انسولین تولید می‌شود اما سلول های بدن پذیرای واکنش بین انسولین نیستند که بتوانند قند را کنترل کنند.

وی افزود: علاوه بر دو نوعی که نام برده شد، دیابت های دیگری مثل دیابت بارداری هم وجود دارد که در پروسه بارداری رخ می‌دهد، در برخی موارد هم در اثر شرایط خاصی مثل استفاده از داروهای حاوی کورتن، فرد ممکن است دچار افزایش قند خون شود؛ آنقدر دیابت اوضاع نابسمانی در جهان دارد که ما در سند ملی نیز در رویکرد 10 ساله ای که برای دیابت در نظر گرفته‌ایم فقط در نظر است تا نرخ دیابت ثابت نگه داشته شود و کاهش دادن آن جزو آرزوهایی است که به زودی نمی‌توان به آن دست یافت.

قندها را حذف نکنید، محدود کنید

مدیر گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری های مرکز بهداشت استان قم گفت: دیابتی که بیشتر شایع است، دیابت نوع دوم بوده و افرادی به آن مبتلا هستند که چند فاکتوری‌اند، یعنی بنا به یک دلیل دچار دیابت نشده اند، در واقع ممکن است علاه بر ارث، سبک زندگی و تغذیه ناسالم، دخانیات، الکل و امثال آن نیز علت این بیماری در آن‌ها باشد.

نیک‌پور بیان کرد: دیابت با رویکرد به همین عوامل خطر آن است که کنترل می‌شود، در واقع تغذیه باید اصلاح شود و به طورکلی سبک زندگی تغییر کند این حرف به این معنا نیست که به طورکلی بک فرد دیابتی قندها را در رژیم غذایی خود حذف کند، بلکه اتفاقا نیاز به کربوهیدرات در بدن او نیز وجود دارد اما باید رژیم غذایی او محدود و تحت کنترل باشد.

آیا قندهای طبیعی برای دیابتی ها مضر نیستند؟

وی تصریح کرد: قندها به مونوساکارید، دی ساکارید و پلی ساکارید تقسیم می‌شوند؛ مونو ساکاریدها مثل فوروکتوز در بیشتر میوه‌ها و خرما و گلوکز در میوه‌های مثل انگور وجود دارد، این‌ها هم قند را بالا می‌برند و فرقی ندارد از میوه باشد و یا هر عامل خوراکی دیگری، اما اینکه گفته می شود که به جای قند از توت یا کشمش استفاده شود به این معناست که غلظت کمتری قند در یک عدد توت در مقایسه با یک عدد قند وجود دارد اما اگر کسی قرار است به جای یک حبه قند 10 عدد توت بخورد هیچ تفاوتی ندارد یعنی تعداد بالای استفاده از توت به همان اندازه یک حبه قند حاوی قند است.

مدیر گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری های مرکز بهداشت استان قم گفت: متاسفانه قریب به 90 درصد افراد جامعه ما به ویژه افراد 25 سال به بالا مبتلا به آفت کم فعالیتی هستند در حالی‌که فعالیت متناسب یکی از عوامل بسیار مهم در پیشگیری و کنترل بیماری دیابت است.

آیا چیزی به عنوان قند عصبی وجود دارد؟

وی عنوان کرد: هرچیزی که تحت عنوان استرس باشد می‌تواند قند خون را بالا ببرد، ممکن است یک نفر عصبی شود، یا به یک بیماری عفونی مبتلا شود، دچار شوک عصبی شده باشد و حتی بیماری‌های مزمن و مصرف داروها نیز سبب ابتلای به دیابت در یک فرد خواهند شد.

تاثیر ارث در ابتلای به دیابت تا چه حد است؟

نیک پور اظهار کرد: یکی از پارامترهای مهم در دیابت نوع یک، بحث ارث است، دیابت نوع 2 هم مولتی فاکتوریال است که 90 یا  99 درصد گروه دیابتی ها از این دسته هستند، مولتی فاکتوریال یعنی عوامل گوناگونی که سبب دیابت می‌شود که یکی از آن‌ها همین ژنتیک است.

مدیر گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری های مرکز بهداشت استان قم در رابطه با تاثیر چاقی و یا لاغری و ارتباط آن با دیابت در افراد گفت: اکثر افرادی که دیابت نوع یک دارند، لاغر هستند و بالعکس چاقی یکی از عوامل مهم در دیابت نوع 2 است، در حقیقت در افراد چاق، بدن به ویژه عضلات و کبد که دریافت کننده انسولین هستند نسبت به انسولین مقاوم شده و منجر به بیماری دیابت شوند.

کارهای روتین روزانه و پیاده روی آرام فعالیت موثر در کنترل دیابت نیست

نیک‌پور در رابطه با میزان فعالیت لازم جهت پیشگیری و کنترل دیابت تاکید کرد:  فعالیتی که در این امر موثر است، به صورت مداوم روزی نیم ساعت و یا دور روز یکبار به مدت 45 دقیقه فعالیت است، آن هم نه فعالیت‌هایی مثل پیاده روی های آرام یا کارهای روتین روانه مثل خانه داری و غیره؛ بلکه باید فعالیتی باشد که حداقل 30 درصد ضربان قلب را افزایش دهد و به اصطلاح دیگر، فرد در طول فعالیت تعریق داشته باشد.

جایگزین کردن نان بجای برنج تاثیری در میزان کربوهیدرات و قند دریافتی ندارد

مدیر گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری های مرکز بهداشت استان قم عنوان کرد: نان، برنج و سیب زمنی همه این ها پلی ساکارید یعنی یک مجموعه ای از هیدرات های کربن ‌ پیچیده هستند، لذا هضم آن ها نسبت به مونوساکاریدها دیرتر است اما منبع آکنده ای از قند هستند و مسلما جایگزین کردن آن ها با یکدیگر تاثیری ندارد و توصیه ی ما این است که همه این ها را محدود کرده و میزان لازم بدنمان کالری دریافت کنیم نه اضافه برآن.

بسیاری از افراد بیش از نیاز بدنشان کالری دریافت می کنند

وی تاکید کرد: خیلی از مواد غذایی که می خوریم نیاز بدنمان نیست بلکه عادت بد غذایی است که دچار آن شده ایم و به مرور زمان وقتی فرد به پر خوری عادت کرد موجب می شود که معده باز شود و در واقع کش می آید و باید آنقدر فرد بخورد تا پر شود.

مدیر گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری های مرکز بهداشت استان قم تصریح کرد: بدن انسان به دو صورت احساس سیری می کند یکی اینکه آن قدری بخورد که معده اش پر شود و دوم اینکه سطح قند خون به حدی برسد که  گیرنده های سیری را تحریک کند.

نیک پور افزود: باید یادبگیریم با متدهای گوناگون جلوی پر خوری را بگیریم برای مثال فردی که آرام و آهسته غذا می خورد کم کم قند غذا جذب بدن می شود قبل از آن که کاملا معده خود را پر کند قند او به حدی می رسد که فرد احساس سیری می کند.

فشارخون و دیابت رابطه مستقیمی با یکدیگر دارند

وی در پایان تاکید کرد: بیماری دیابت و فشار خون دو بیماری هستند که دست در دست هم دارند و هر دوی آن ها هم در بسیاری از افراد بدون علامت هستند از بررسی های دوره ای برای فشار خون و دیابت غافل نشویم به ویژه افراد بالای 25 سال چراکه اگر این بیماری ها کنترل نشده و مزمن شوند عوارض جبران نا پذیری خواهند داشت.