بزرگنمايي:
عصر قم -
به گزارش در روز‌های اخیر، سخنان فردی ناشناس و غیرمسئول در مراسم گرامیداشت شهدای چالدران، بازتاب‌های گسترده‌ای در رسانه‌ها و فضای عمومی داشت. این سخنان، که به‌سرعت در فضای مجازی منتشر شد، واکنش‌های داخلی و خارجی متعددی را به دنبال داشت. با این حال، امام جمعه اردبیل، آیت‌الله سید حسن عاملی، در همان مراسم و نیز در خطبه‌های نماز جمعه، موضع خود را با شفافیت اعلام کرد و بر لزوم پایبندی به اصول اخلاقی و اسلامی در تعاملات سیاسی تأکید نمود.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
آیت‌الله عاملی در سخنان خود، توهین و بی‌احترامی به دیگران را مغایر با آموزه‌های اسلامی دانست و به اهمیت حفظ ادب و اخلاق حتی در مواجهه با دشمنان اشاره کرد. او با استناد به سیره پیامبر اکرم (ص) و امام علی (ع)، بر ضرورت برخورد منطقی و اخلاقی در برابر اهانت‌ها تأکید کرد و افزود که این اصول همواره در سیاست‌های جمهوری اسلامی رعایت شده است.
این موضع‌گیری نشان‌دهنده درک عمیق از اهمیت اخلاق در سیاست است، به‌ویژه در شرایطی که دشمنان به دنبال بهره‌برداری از هرگونه اشتباه یا سخن غیررسمی برای تخریب وجهه ایران هستند. امام جمعه اردبیل با این اظهارات، بار دیگر بر پایبندی به اصول اخلاقی تأکید کرد و سیاستمداران و مردم را به خویشتن‌داری و پرهیز از واکنش‌های احساسی دعوت نمود.
یکی از نکات کلیدی این ماجرا، تأکید امام جمعه اردبیل بر تفکیک مواضع رسمی جمهوری اسلامی از اظهارات غیررسمی افراد بود. او با اشاره به تلاش برخی رسانه‌های خارجی برای بهره‌برداری از این موضوع، این اقدامات را در راستای تضعیف روابط ایران با همسایگان دانست یکی از نکات کلیدی این ماجرا، تأکید امام جمعه اردبیل بر تفکیک مواضع رسمی جمهوری اسلامی از اظهارات غیررسمی افراد بود. او با اشاره به تلاش برخی رسانه‌های خارجی برای بهره‌برداری از این موضوع، این اقدامات را در راستای تضعیف روابط ایران با همسایگان دانست. رسانه‌های خارجی، به‌ویژه در کشور‌های همسایه، تلاش کردند این اظهارات را به‌عنوان سیاست رسمی ایران جلوه دهند. این در حالی است که کشورمان همواره بر سیاست حسن همجواری تأکید داشته و رهبر معظم انقلاب نیز بار‌ها بر ضرورت تعامل سازنده با همسایگان تأکید کرده‌اند. این اقدامات رسانه‌ای نشان می‌دهد که برخی از کشور‌ها به دنبال ایجاد شکاف در روابط ایران با همسایگان هستند.
با این وجود، الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان، با واکنشی تند به این ماجرا، خواستار عذرخواهی آیت‌الله عاملی شد. این درخواست، که نمادی از مداخله در امور داخلی ایران تلقی شد، نشان‌دهنده اهداف سیاسی پشت پرده است. همچنین این درخواست‌ها نشان‌دهنده تأثیرگذاری مواضع روشنگرانه آیت‌الله عاملی در دفاع از منافع ملی ایران است. خطبه‌های او بار‌ها به روشنگری در برابر سیاست‌های تخریبی علیه ایران پرداخته و همین امر موجب شده است تا برخی از سیاستمداران خارجی فشار‌هایی را بر او وارد کنند.
حمایت گسترده کاربران از آیت‌الله سید حسن عاملی در فضای مجازی
در پی این اتفاق، کاربران شبکه‌های اجتماعی، به‌ویژه توییتر، با ایجاد کمپین‌هایی از مواضع آیت‌الله عاملی حمایت کرده و سخنان رئیس‌جمهور آذربایجان را مداخله‌جویانه دانستند و فضای مجازی شاهد موجی از حمایت مردمی از امام جمعه اردبیل بود. کاربران شبکه‌های اجتماعی، فارغ از گرایش‌های سیاسی، با تأکید بر اهمیت حفظ استقلال و عزت ملی، سخنان رئیس‌جمهور آذربایجان را محکوم کرده و بر اتحاد در برابر فشار‌های خارجی تأکید کردند. این حمایت‌ها نشان‌دهنده آگاهی عمومی از تلاش‌های خارجی برای تخریب انسجام داخلی ایران بود. کاربران با هشتگ‌هایی همچون #فخر_آذربایجان، #سید_غیور و #AmeliTəkDeyil حمایت خود را از این عالم برجسته اعلام کردند.
رائفی‌پور نوشت: «ما سال‌هاست حرمت همسایه ناسپاس و بی‌شرم شمالی خود را نگه داشته‌ایم. رسانه‌های این استان سابق ایران (#آذربایجان_شمالی) سال‌هاست به مقدسات و مقامات ما از جمله رهبر انقلاب توهین می‌کنند.
#ما_مردم اجازه نخواهیم داد جغرافیای شیعی-ایرانی شمال ارس (آران و شروان) به جولانگاه تکفیری‌ها و صهیونیست‌ها تبدیل شود. با تمام توان پشتیبان حضرت آیت‌الله سید حسن عاملی هستیم.»
کاربری دیگر نوشت: «#سید_حسن_عاملی_تنها_نیست. ایشون از شریف‌ترین و وطن‌دوست‌ترین افرادی هستند که هر اردبیلی به وجود ایشان افتخار می‌کند.»
مژگان نوشت: «حمایت از سید غیور شیخ حسن عاملی که به دلیل حفظ سنگر هویت آذربایجانی‌های سراسر جهان و عدم عقب‌نشینی از مواضع مهم خود در تبیین فتنه‌های صهیونیستی در قفقاز و ایران، مکرراً مورد هجوم و تخریب رسانه‌ای شخص الهام علی‌اف و دشمنان اسلام و ایران عزیز در داخل و خارج کشورمان قرار گرفته‌اند. #فخر_آذربایجان#سید_غیور»
علی دهداری نوشت: «رسانه‌های رژیم علی‌اف و اردوغان به‌صورت سازمان‌یافته، طی حملات تخریبی گسترده‌ای سعی در تضعیف جایگاه آیت‌الله سید حسن عاملی، امام جمعه اردبیل، دارند.»
علی عبدالملکی نوشت: «آیت‌الله سید حسن عاملی فخر آذربایجان و ایران است و ما تمام‌قد حمایت خود را از ایشان در مقابل کفتاران صهیونیسم از جمله الهام علی‌اف اعلام می‌کنیم. از وزارت خارجه می‌خواهیم اعتراض شدید خود را نسبت به هتاکی علی‌اف اعلام نماید.»
زهرا نوشت: «مثل اینکه علی‌اف درس تاریخش را فراموش کرده و نمی‌داند توهین به علمای حق‌طلب شیعه چه عواقبی را در پی دارد. آیت‌الله عاملی همواره فردی علیه جریان پان‌ترکیسم بوده و از حق مظلومان دفاع کرده است. باید به علی‌اف متوهم چالدران را یادآوری کرد و بداند که این توهین بی‌پاسخ نمی‌ماند!»
کاربر ایلامی نوشت: «از ایلام سرافراز، عرض سلام، ادب و ارادت دارم خدمت حضرت #آیت_الله_عاملی که خار چشم دشمنان ایران‌زمین شده است.»
مهدی رضایی نوشت: «علی‌اف و نوچه‌های تجزیه‌طلب او از آیت‌الله سید حسن عاملی می‌ترسند و ایشان را مانع اهداف کثیف خود می‌دانند. جمهوری اسلامی باید از این بزرگمرد حمایت کند و اجازه گنده‌گویی به علی‌اف نمک‌نشناس ندهد.» نادر غیور نوشت: «آیت‌الله سید حسن عاملی، خار چشم پان‌ترک و تجزیه‌طلب و برانداز... سلامتی‌شان صلوات. در ضمن این مردک صهیونیست الهام علی‌اف غلط کرد.»
یوسف نوشت: «من به‌عنوان یک ایرانیِ آذری‌تبار از اردبیل با صدای رسا اعلام می‌کنم که سید حسن عاملی یک ایرانیِ اردبیلی وطن‌پرست و #فخر_آذربایجان است.»
مهدی رضایی نوشت: «علی‌اف و نوچه‌های تجزیه‌طلب او از آیت‌الله سید حسن عاملی می‌ترسند و ایشان را مانع اهداف کثیف خود می‌دانند. جمهوری اسلامی باید از این بزرگمرد حمایت کند و اجازه گنده‌گویی به علی‌اف نمک‌نشناس ندهد.»
***
این ماجرا نشان داد که رسانه‌ها چگونه می‌توانند از اظهارات غیررسمی برای ایجاد تنش‌های سیاسی استفاده کنند. با این حال، موضع‌گیری شفاف امام جمعه اردبیل و حمایت مردمی از او، بار دیگر بر اهمیت وحدت ملی و پایبندی به اصول اخلاقی و اسلامی تأکید کرد.
از طرفی، کشورمان همچنان بر سیاست حسن همجواری با همسایگان پایبند است و این اصول را مبنای تعاملات خود قرار خواهد داد. به علاوه، رسانه‌های خارجی در بزرگنمایی سخنان افراد غیرمسئول نقش قابل‌توجهی دارند و این اقدام‌ها معمولاً با هدف ایجاد اختلاف و بی‌ثباتی در روابط ایران با همسایگان صورت می‌گیرد. این نشان می‌دهد که رسانه‌ها به‌عنوان ابزار فشار سیاسی عمل می‌کنند.
از سوی دیگر، واکنش تند رئیس‌جمهور آذربایجان و تلاش رسانه‌های خارجی برای بزرگنمایی این موضوع، نشان‌دهنده حساسیت بالای منطقه‌ای به مسائل کشور است. این حساسیت، فرصتی برای جمهوری اسلامی فراهم می‌کند تا با تقویت دیپلماسی عمومی و تأکید بر اصول اخلاقی، سیاست‌های تخریبی را خنثی کرده و جایگاه خود را در منطقه تثبیت کند.
در نهایت، این اتفاق یادآور اهمیت مدیریت دقیق فضای رسانه‌ای و تقویت انسجام داخلی است. کشور با تکیه بر سیاست‌های پایدار خود، می‌تواند از این چالش‌ها عبور کرده و همچنان به‌عنوان یک قدرت منطقه‌ای تأثیرگذار باقی بماند.